 |
polecane |
 |
|
 |
 |
 |
|
Kobalamina
Inne nazwy kobalamina, cyjanokobalamina, czynnik przeciwanemiczny, czynnik wątrobowy, factor Castle'a, witamina B12.
Witamina B12, rozpuszczalna w wodzie, jest ogólną nazwą związków tzw. korynoidów o zbliżonej budowie chemicznej i podobnej funkcji fizjologicznej.
Witamina B12 jest krwiotwórczym czynnikiem wątroby, którego czynność hemopoetyczna polega na udziale w syntezie protoporfiryn i przekształceniu kwasu
foliowego w folinowy. Witamina B12 łącznie z kwasem foliowym jest niezbędna w syntezie rybozydów purynowych szpiku i tworzeniu krwinek czerwonych i białych.
Ponadto uczestniczy w dojrzewaniu komórek nabłonkowych, wykazuje właściwości neurotropowe i ochraniające miąższ wątroby. Bierze udział w syntezie
aminokwasów i kwasów nukleinowych. Pełni ponadto funkcje koenzymu w przemianie kwasów organicznych, np. bursztynowego i metylojabłkowego.
Witamina B12 uczestniczy w syntezie metioniny.Aby prawidłowo wchłaniać w jelitach, niezbędny jest tzw. czynnik Castle'a,
produkowany w żołądku. Dlatego część chorób żołądka powoduje niedobór witaminy B12.
Niedobór
Zapasy witaminy B12 zgromadzone w wątrobie zdrowego człowieka wystarczają
do pokrycia zapotrzebowania człowieka na około 3 lata. Do niedoboru dochodzi
zazwyczaj u jaroszy, u osób ze schorzeniami związanymi z nieprawidłową produkcją
czynnika Castle'a w żołądku lub zaburzeniami wchłaniania w jelitach. Wśród objawów dominują zaburzenia powstawania ciałek krwi, zwłaszcza czerwonych niedokrwistość złośliwa, magaloblastyczna (choroba Addisona - Biermera),
zmiany zwyrodnieniowe błony śluzowej żołądka, zaburzenia żołądkowo jelitowe i brak apetytu, stany zapalne ust, zaburzenia w układzie nerwowym (zaburzenia czucia, niezborność ruchów, zmęczenie, drętwienie rąk i nóg, trudności w chodzeniu)
zaburzenia wzrostu u dzieci niemiły zapach ciała, hiperhomocysteinemia, jąkanie się, depresja, dolegliwości miesiączkowe
Nadmiar
Nie są znane objawy przedawkowania witaminy B12. Przy stosowaniu przez dłuższy
czas megadawek tej witaminy zaobserwowano u niektórych ludzi objawy uczuleniowe.
Źródła witaminy B12
Witamina B12 nie jest syntezowana ani przez zwierzęta, ani przez rośliny wyższe, ale
tylko przez bakterie. Głównym jej Ľródłem są produkty zwierzęce, zwłaszcza
wątroba i mleko, ryby. W niewielkim stopniu jest tworzona przez bakterie w
przewodzie pokarmowym, skąd jest wchłaniana tylko w obecności tzw. czynnika
krwiotwórczego wewnętrznego. Bogatym Ľródłem kobalaminy (powyżej 20 µg w 100g) są ryby (szczupaki),
wątroby i nerki wieprzowe, wołowe, cielęce i drobiowe.
|
|
 |
 |
 |
|
